Sommige van deze ultraverwerkte producten bevatten stoffen die schadelijke effecten kunnen hebben op de hersenen of de schildklier.
Ultraverwerkte vlees- en kaasvervangers kunnen meer schadelijke stoffen bevatten dan hun dierlijke tegenhangers, blijkt uit een studie van de Universiteit Antwerpen die donderdag is gepubliceerd. De onderzoekers zijn van mening dat deze producten geen direct gevaar voor de gezondheid vormen, maar raden een evenwichtige plantaardige voeding aan in plaats van ze als enige alternatief voor dierlijke producten te gebruiken.
Steeds meer mensen kiezen voor een vegetarisch of veganistisch dieet, gemotiveerd door overwegingen op het gebied van dierenwelzijn, milieu, klimaat of gezondheid. Een groeiende trend waar de agrovoedingsindustrie op inspeelt.
“Er liggen steeds meer ultraverwerkte plantaardige voedingsmiddelen in de winkelrekken”, stelt Alicia Macan Schönleben, doctoraatsstudente aan het Centrum voor Toxicologie van de Universiteit Antwerpen. ”Deze producten zijn het resultaat van complexe industriële verwerkingsprocessen en bevatten doorgaans veel ingrediënten en additieven.”
Ultraverwerkte plantaardige vervangingsproducten kunnen de overgang naar een vegetarisch of veganistisch dieet vergemakkelijken. Maar het wetenschappelijk onderzoek richt zich vooral op de impact ervan op het milieu. Volgens Alicia Macan Schönleben is er echter weinig bekend over de mogelijke chemische verontreiniging of de veiligheid van deze producten.
Daarom heeft het Centrum voor Toxicologie 52 (ultra) verwerkte plantaardige voedingsmiddelen uit drie Europese landen (België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk) geanalyseerd om twee soorten chemische stoffen op te sporen: organofosforhoudende vlamvertragers en weekmakers. De eerste worden bijvoorbeeld gebruikt in productiefaciliteiten, terwijl de tweede worden gebruikt om verpakkingen soepeler te maken.
De toxiciteit van deze twee soorten stoffen is nog niet volledig vastgesteld. Studies suggereren echter dat bepaalde weekmakers en vlamvertragers schadelijke effecten kunnen hebben op de hersenen of de schildklier. Ze kunnen ook kankerverwekkend zijn en de vruchtbaarheid beïnvloeden.
Toxicologen hebben vastgesteld dat de onderzochte NPBF’s hogere concentraties organische fosforhoudende vlamvertragers en weekmakers bevatten dan hun dierlijke tegenhangers. Deze concentraties waren bijzonder hoog in kaasvervangers. Wetenschappers vermoeden dat deze plantaardige voedingsmiddelen tijdens het verwerkingsproces of via de plastic verpakkingen “verontreinigd” kunnen raken.
“De consumptie van deze plantaardige producten vormt geen direct gevaar voor de gezondheid”, zegt Alicia Macan Schönleben. ”We raden echter af om alle dierlijke producten te vervangen door NPBF’s. Een evenwichtige en complete plantaardige voeding is beter dan een voeding die grotendeels op deze ultraverwerkte producten is gebaseerd.”
