Het Verenigd Koninkrijk wil experimenten met geo-engineering op zonne-energie starten om de temperatuur op aarde te verlagen.

Een Brits overheidsagentschap heeft zopas een budget toegekend voor experimenten om de aarde af te koelen (nieuw venster). Dit gebeurde enkele dagen geleden in alle discretie: een officieel agentschap met de naam Aria (nieuw venster) zal het equivalent van 67 miljoen euro uittrekken om te werken aan de techniek van zonne-geo-engineering.

Het gaat erom op een hoogte van ongeveer 20 kilometer deeltjes (zwavel of calciet) in te spuiten die een deel van de zonnestralen zouden blokkeren om de atmosfeer af te koelen, zoals een parasol. Dit is wat er gebeurt bij een grote vulkaanuitbarsting. Hierdoor zou de temperatuur op aarde onmiddellijk dalen.

Mogelijke gevolgen voor het klimaat

Veel onderzoekers over de hele wereld maken al computersimulaties van deze ingreep. Het gewaagde hieraan is dat de Britten het in de praktijk willen testen, in eerste instantie natuurlijk op zeer kleine schaal. Maar het is een zeer controversiële beslissing. Onderzoekers van Harvard wilden het experiment in 2021 uitvoeren, maar moesten afzien van hun plannen vanwege de vele protesten.

Deze manipulatie op wereldschaal roept veel vragen op. Niet alleen leidt het ons af van de noodzaak om onze CO2-uitstoot onmiddellijk te verminderen, maar het zou ook een deel van de ozonlaag kunnen vernietigen en de neerslag, de wind en de zoninstraling voor gewassen kunnen veranderen. Afhankelijk van de gekozen scenario’s zouden er winnaars en verliezers zijn. Bovendien weet niemand wie deze beslissing met wereldwijde gevolgen zou moeten nemen, wie deze operaties gedurende misschien wel tientallen jaren zou moeten financieren – de minste onderbreking zou een geweldige stijging van de temperaturen veroorzaken.

Een doos van Pandora?

Veel klimaatwetenschappers erkennen dat computersimulaties ontoereikend zijn om de voordelen en risico’s van deze ingreep goed te beoordelen, en tegelijkertijd vrezen zij dat deze eerste experimenten de doos van Pandora zullen openen en het gebruik van deze techniek nog waarschijnlijker en concreter zullen maken.

Maar de Britten zijn, net als anderen, van mening dat we ons op het ergste moeten voorbereiden. Gezien de huidige trends zou het wel eens snel duidelijk kunnen worden dat de aarde op het punt staat een kritieke drempel te overschrijden, met omslagpunten zoals het stilvallen van de Golfstroom. Volgens hen moeten we op die dag klaar zijn om een noodmaatregel in te voeren. Hopelijk is de remedie niet erger dan de kwaal.